Nietrzymanie moczu
Nietrzymanie moczu (NTM) jest szeroko rozpowszechnioną dolegliwością, która może pojawiać się w różnych etapach życia kobiety, np. po porodzie czy w okresie menopauzy. Szacuje się, że z powodu NTM cierpią ponad 3 miliony kobiet w Polsce, ale tylko co dziesiąta zgłasza się z tym problemem do lekarza. Należy pamiętać, że istnieje wiele metod terapeutycznych tego schorzenia. Warto zwrócić szczególną uwagę na wzmacnianie mięśni odpowiedzialnych za procesy trzymania moczu.
Prawidłowe funkcjonowanie dolnego odcinka dróg moczowych zależy od właściwej koordynacji procesów napełniania i opróżniania pęcherza. Warto zatem wiedzieć jak funkcjonuje układ moczowy.
Układ moczowy
Układ moczowy człowieka składa się z nerek, moczowodów, pęcherza moczowego i cewki moczowej.
Trzymanie i oddawanie moczu
Prawidłowe funkcjonowanie dolnego odcinka dróg moczowych zależy od właściwej koordynacji procesów napełniania i opróżniania pęcherza.
Uwarunkowane jest to:
- prawidłowym działaniem ośrodków kontroli mikcji (oddawania moczu) w ośrodkowym układzie nerwowym,
- prawidłowym układem mięśni i powięzi w miednicy mniejszej odpowiedzialnym za właściwe ułożenie cewki i pęcherza moczowego,
- prawidłową budową i funkcjonowaniem mięśni cewki i pęcherza.
Najważniejsze mięśnie zaangażowane w trzymanie i oddawanie moczu u kobiet to:
-
mięsień wypieracz pęcherza moczowego,
-
mięśnie gładkie cewki moczowej,
-
mięśnie poprzecznie prążkowane zwieraczy cewki moczowej,
-
mięśnie dna miednicy.
Faza napełniania pęcherza
Następuje przy jednoczesnym rozluźnieniu mięśnia wypieracza pęcherza moczowego oraz skurczu zwieraczy cewki moczowej i mięśni dna miednicy. Takie współdziałanie mięśni umożliwia gromadzenie moczu w pęcherzu i zabezpiecza przed jego wypływem.
Etap ten odbywa się poza naszą świadomością, a więc nie zależy od naszej woli i dzieje się „sam z siebie”.
Faza opróżniania pęcherza
Jest czynnością świadomą, nad którą możemy mieć kontrolę (oczywiście pod warunkiem prawidłowego funkcjonowania dolnego odcinka dróg moczowych, w tym mięśni odpowiedzialnych za trzymanie moczu). Stan, w którym odczuwana jest pierwsza potrzeba oddania moczu nie prowadzi bowiem do automatycznego rozpoczęcia mikcji. Do pewnego momentu czynność tę możemy odwlec, np. do czasu jaki potrzebujemy, aby dotrzeć do toalety. Dopiero wtedy mięsień wypieracz pęcherza kurczy się wypychając mocz z pęcherza, a mięśnie cewki i dna miednicy rozluźniają się udrożniając przepływ moczu przez cewkę moczową.